AİMSAD Dergisi - Sayı 36 (Mayıs-Haziran)

Mezopotamya’nınkucağındabir ülke: IRAK Dünya Turu 108 AİM SAD DERGİSİ Mayıs - Haziran 2021 Bu sayımızda sizleri, Ortadoğu’da bulunan en stratejik bölgelerdenbir tanesi olan Irak’a götürüyoruz. Sahipolduğupetrol rezervleri sayesinde bulunduğubölgenin en önemli ülkeleri arasında gösterilen Irak, karışık siyasi tarihinden kültürel yapısına kadar herkesin ilgisini çekenbir ülke. Batı Asya’da yer alan Irak, Türki- ye’nin güney doğu komşusu. Türki- ye ile arasındaki kara sınırının toplam uzunluğu 378 kilometre olan Irak’ın en uzun sınırı ise İran ile. Türkiye – Irak arasındaki bu sınır 1926 yılında imzalanan Ankara Anlaşması ile ka- rara bağlandı. Körfez ülkeleri arasın- da yer alan Irak, Suudi Arabistan ve İran’dan sonra en büyük yüz ölçü- müne sahip ülke. Kuzeyde Türkiye, doğuda İran, güneydoğuda Kuveyt, güneyde Suudi Arabistan, güneyba- tıda Ürdün, batıda ise Suriye ile sınır komşusu olan Irak petrol rezervleri açısından oldukça zengin bir ülke. Irak’ın en önemli şehri aynı zamanda başkent de olan Bağdat, diğer önem- li şehirleri ise; Basra, Kerbela, Necef, Ramadi, Felluce, Musul, Kerkük, Er- bil ve Süleymaniye. Türkiye’de doğan ve Irak topraklarına kadar ilerleyen Dicle ve Fırat, ülkenin en önemli iki akarsuyu konumunda. Ülkeyi baştan başa gezen Dicle ve Fırat Nehirleri geniş ovalara bereket katıyor. Tarihin ilk ve büyük medeniyetlerinden bir kısmına ev sahipliği yapan “Mezopo- tamya Medeniyeti” de bu iki akarsu- yun etrafında ve ortasında gelişmiş. Abbasilerin başkenti oldu Dünyanın ilk yerleşimmerkezlerinden biri olan Mezopotamya bölgesinde bulunan Irak’ta, M.Ö. 7. yüzyıla kadar Sümer, Akad, Babil ve Asurlar hüküm sürdü, daha sonra bölge Perslerin yö- netimine geçti. İslamiyet’ten önceki Araplar ise Main, Sebai ve Himyeri devletlerini bu gölgede kurdular. 762 yılından itibaren Bağdat, yeniden inşa edilerek Abbasilerin başkenti oldu. Irak özellikle, halife Harunürreşid ve oğlu Me’mun döneminde dünyanın en önemli ilim ve kültür merkezi ha- line geldi. 1258 yılında Moğol Hü- kümdarı Hülagü Irak’a girerek tüm şehirleri yakıp yıktı. Daha sonrasında ise sırasıyla Celayirliler, Timuroğulları, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Sefa- viler Irak’a yerleştiler.