AİMSAD Dergisi - Sayı 24

AĞAÇ İŞLEME MAKİNE VE YAN SANAYİSİ İŞ ADAMLARI DERNEĞİ AİM SAD DERGİSİ Mayıs - Haziran 2019 55 ve sonradan ortaya çıkan etkisinin gözlemlemesini sağlamaktır. Kırmı- zı şapka takmak düşünüre ”Konu hakkında duygularım bunlardır” deme olanağı sağlar. Duyguları dü- şünmenin önemli bir parçası olarak meşrulaştırır. Duyguları görünür kılar, böylece duygular düşünme haritasının bir parçası haline gelir. Şapkaların en yararlı olanı, siyahtır Siyah; karamsar ve olumsuzdur, kötümserdir. Bir şeyin niçin yapıl- mayacağını görür. Bir bakıma, şap- kaların en yararlı olanıdır ve en sık kullanılanıdır. Siyah renk bize yar- gıcın cüppesini anımsatır. Siyah şapka tehlikelere dikkat çeker. Bu şapka zararlı şeyler yapmamıza engel olur. Riskleri ve bir şeyin neden işe yaramayabileceğini gös- terir. Siyah şapka olmazsa, başımız sürekli derde girer. Bununla birlik- te, siyah şapkanın gereğinden fazla kullanılması da tehlikelidir. Bu şap- ka eleştirme şapkasıdır. Ancak bir tartışmada taraf tutmak anlamına gelmez; düşünme ve yöntemindeki hatalara işaret eder. Sarı; güneş gibi aydınlık ve olum- ludur. İyimser, umutlu ve olumlu düşünme ile ilgilidir. Sarı şapkayı önümüze koyup düşünmekle, ya- pılan bir önerinin değerini ve ya- rarını saptamak için hemen çaba göstermeye başlamış oluruz. “Bu- nun iyi yönü ne?” deriz. Ortaya atılan görüşü beğenmesek bile sarı şapka bizden, bu önerinin iyi yönlerini de bulmamızı ister. Bunun ne gibi yararları var? Bun- dan kim yararlanacak? Bu yararlar nasıl ortaya çıkabilir? Değişik de- ğerler nelerdir? Sarı şapka bu so- ruların cevaplarını arar. Daha son- ra bu değerli ve yararlı şeyler için mantıklı destekler sağlamaya çalışır. Sağlam temellere dayanan bir iyim- serliği ortaya koymaya çalışır. Bu düşünme, yapıcı ve üreticidir. So- mut teklifler ve öneriler çıkar. Yeşil; bereket ve verimli büyüme demektir. Yaratıcılık ve yeni fikirler- le ilgilidir. Yeşil renk, büyümenin, enerjinin ve yaşamın simgesi olan bitkileri çağrıştırır. Yeşil şapka ener- ji şapkasıdır. Yeşil şapkayla düşündüğünüz za- man, öneriler ileri sürer, yeni görüş ve seçenekler ortaya koyabilirsiniz. Yine bu şapkayla, ortaya atılan bir görüşe ilişkin değişiklikler önerebi- lirsiniz. Yeşil şapka size çeşitli olabilirlikler yakalama fırsatı verir. Yeşil şapka- yı kullanan herkes yaratıcı olmaya çaba gösterir. Yeşil şapka takmak in- sanları otomatik olarak daha yara- tıcı hale getirmez. Ancak bu şapka düşünürlere daha yaratıcı olmaları için gerekli zamanı ve dikkati sağ- layabilir. Yaratıcı duraksamayla düşünür. Bir an için duraksayarak bulunduğu noktada alternatif fikirlerin olup olmayacağını araştırır. Düşünür bu fikirden ileri doğru hareket ederek yeni bir fikre ulaşır. Kışkırtma ye- şil şapka düşünmesinin önemli bir unsurudur. Kışkırtma olağan dü- şünme kalıplarının dışına çıkmamız için kullanılır. Mavi; serinkanlılığı temsil eder ve her şeyin üstündeki göğün rengi- dir. Düşünme sürecinin düzenlen- mesi ve kontrolü ile uğraşır. Mavi şapka doğrudan doğruya düşünce sürecinin kendisine bakmak içindir. Bundan sonra ne yapmalıyız? Şu ana değin neler başardık? Soruları- na yanıt aranır. Mavi şapkayı ne düşüneceğimizi açıklamak ve bu düşüncenin so- nunda neyi elde etmek istediği- mize karar vermek için tartışmaya başlarken kullanırız. Mavi şapka, kullanacağımız şapkaları sıraya koy- mak ve sonuçta elde ettiklerimizi özetlemekte de kullanılabilir. Mavi şapka düşünme sürecini gözler ve oyunun kurallarına dikkat edilme- sini sağlar. Tartışmayı durdurur ve disiplini sağlar. Sonuçta, altı şapkalı düşünme tek- niğinin getirdiği yenilikler arasında; düşünen takımların, düşünce sis- temlerini altı değişik renkteki şapka altında toplayarak, düşünmeyi ber- raklaştırması, takım düşünmesini daha olumlu bir şekilde oluşturul- ması ve yönlendirilmesi gelmekte- dir. Altı şapka kavramından en fazla yararın sağlanabilmesi için herke- sin oyunun kuralları hakkında bilgi sahibi olması gerektiği açıkça or- tadadır. Altı şapkalı kavram, ancak insanlar arasında bir tür ortak dil haline geldiğinde verimli olacaktır.