AİMSAD Dergisi - Sayı 43 (Temmuz-Ağustos)
Gezi 106 AİM SAD DERGİSİ Temmuz - Ağustos 2022 Üzümve zeytinin diyarı: Kilis Doğası ve yerleşmeye elverişli coğrafyası nedeniyle tarihsel süreç içerisinde pek çok kavme ev sahipliği yapan Kilis, günümüzde de tarihi dokusu, lezzetli mutfağı ve binlerce yıllık kültürüyle her yıl binlerce turisti ağırlıyor. Tarihinin M.Ö. 3000 yılına dayandığı düşünülen Kilis ve çevre- sinde hem tropikal hemde karasal iklimin özellikleri görülüyor. Özellikle batıdan ve kuzeyden esen rüzgarların etkili olduğu Kilis’te poyraz kış mevsiminin habercisi olarak biliniyor ve halk arasında bu rüzgara mihrican deniliyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Hatay-Maraş Oluğu ile Fırat Irmağı arasında uzanan Gaziantep Plato- sunun güneybatı kısmında, Türki- ye-Suriye sınırı boylarında yer alan Kilis, bu konumuyla Akdeniz ve Gü- neydoğu bölgeleri arasındaki geçiş kuşağı üzerinde bulunuyor. Gazian- tep’e 55 kilometre, Suriye sınırına ise 10 kilometre mesafede yer alan Kilis, 1.521 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne sahip. Ortalama yüksekli- ğin fazla olmadığı bölgenin değişik kısımları arasında büyük yükselti farkları bulunuyor. 1995 yılında il statüsüne kavuşan Kilis’in sınır hattı, güneyde Türkiye-Suriye sınırı, batı ve kuzeybatıda Gaziantep’in İslahiye ilçesi, kuzey ve kuzeydoğuda Gazi- antep merkez ve doğuda Gazian- tep’in Oğuzeli ilçesiyle çevrili. Tarihinin M.Ö. 3000 yılına kadar uzandığı tahmin edilen Kilis, tarih boyunca Süryaniler, Hititler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Memlukler ve Osmanlıların egemenliğinde kaldı. Ele geçen Hitit kaynaklarına göre; M.Ö. 1460’lı yıllarda Halep Krallı- ğı’na bağlı olan yöre, sonraki yıllarda da Makedonya kralı Büyük İsken der’in doğuya yayılma politikaları çerçevesinde, bu uygarlıkların sınır- ları içerisinde yer aldı. Büyük İsken- der’in ölümünden sonra yaklaşık 227 yıl Selevkosların egemenlik sürdüğü Kilis ve yöresi M.Ö. 64 yılında Roma İmparatorluğu’na bağlandı ve adı Ciliza sive Urmagiganti oldu. Roma İmparatorluğu’nun 395 yılında ikiye ayrılması sonucu Doğu Roma dola- yısıyla Bizans toprakları içinde kalan Kilis, Halep’le birlikte Bizans İm- paratorluğu’nun Suriye Theması’na bağlandı.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTIwNDM4Nw==