AİMSAD Dergisi - Sayı 39 (Kasım-Aralık)

Makale 74 AİM SAD DERGİSİ Kasım - Aralık 2021 Kadimağaç yeniden düşünüldü – 2 Dr. Serkan Necipoğlu - (Mak. Müh.) As Metal Makine Teknik Müdürü Ekim-Kasım sayısında yazmış oldu- ğum yazıda masif ağaç kullanımıyla ilgili yaşanan önemli gelişmelere ve ahşap inşaat sektörüne değinmiştim. Bu yazımda da yine Mayıs 2020 ta- rihli Alman GEO Dergisi’nin hazır- ladığı içerikten faydalanarak masif ağaç konusunu yazacağım. Ahşap inşaat patlaması şu sorula- rı gündeme getiriyor: 1- Ormanlarımızdan onları yok et- meden ne kadar hammadde topla- yabiliriz? 2- Binalar doğal malzemelerden ne kadar enerji tasarrufu sağlar ve ne kadar iklim dostudur? Ağaçtan eve dönüşüm nasıl olur? 2017 yılında Alman ormanlarında 3,9 milyar metreküp ağaç bulundu. Bu miktar 2012 yılından yüzde altı daha fazlaydı. Yani Alman ormanla- rında 2012 yılından 2017’ye kadar toplam 117,4 milyon metreküp ağaç büyümüş. Söz konusu bu ağaç- lar 1,23 milyar ton CO2’yi bertaraf edebiliyor. Bunun içinden 62 mil- yon metreküpü inşaat için kullanıl- dı. Peki ama nasıl? Brettsperrholz ile plakalar, her biri 90 derece dengelenmiş çeşitli kat- manlarda bir araya getiriliyor. Bi- nalarda kullanılacak büyük paneller bu şekilde oluşturuluyor. Çapraz lamine ahşap tekniği ahşap inşaat için önemli bir gelişme olarak kabul ediliyor. Bu sayede son yıllarda üre- tim önemli ölçüde artmış durum- da. Hatta Orta Avrupalı üreticiler 2019’daki talebi karşılayamadılar. Sonrasında ahşap mühendisleri tah- taları yığın halinde yapıştırıyor. Kiriş halindeki plaka yığınları taşıyıcı veya destek görevi görüyor. Bir tuğla eve kıyasla bir ahşap evin inşası, kullanı- mı ve imhası metrekare ve yıl başına göre daha az enerji tüketiyor. Ahşap evlerde yüzde 15 tasarruf sağlanıyor. Sera gazı emisyonları ise neredeyse yüzde 32 daha düşük. Münih Teknik Üniversitesi’nde ah- şap inşaat ve bina inşaatı profesörü olan Stefan Winter, çapraz lamine keresteyi mevcut patlama için “be- lirleyici gelişme” olarak görüyor. Ahşap paneller beton duvardakilerle karşılaştırılabilir yükler taşıyabiliyor ve çok daha hafifler. Bir metreküp ladin yaklaşık 500 kilogram, bir metreküp beton ise 2 bin 500 ki- logram. Bu durum Winter’a göre; aynı anda çok daha büyük miktar- ların taşınabileceği anlamına geliyor. Bu da bir yandan zaman kazandırır- ken, diğer yandan inşaatın devam ettiği bölgede yaşayanlar için trafiği azaltacak önemli bir etken olarak görülüyor. Malzemenin geliştirilebi- leceğine inanan Winter; “Gelecekte yapıcı olarak daha fazla sert ağaç kullanacağız” diyor. Stefan Winter, hızlı büyüdükleri ve kesilmesi, düz- leştirilmesi, yapıştırılması daha kolay olduğu için özellikle ladin ve çam olmak üzere kozalaklı ağaçların ter- cih edildiğini belirtiyor. Bir ladin çubuğu 55 saat içinde ku- rutulabilirken, bir meşe için bu iş- lem iki ay sürebiliyor. Çünkü meşe daha yoğun bir yapıya sahip. İklim değiştiğinde, sert ağaçlar daha çok deforme oluyor. Örneğin; kayın, nemde kuvvetle şişiyor ve kurudu- ğunda küçülüyor. Tüm bu gelişme- ler neticesinde Stefan Winter; “Ya- kın gelecekte çok sayıda yeni ahşap malzeme göreceğiz” diyor. Gelecekte yapıcı olarak daha fazla sert ağaç kullanacağız Bir önceki yazımda da söz ettiğim Norveç’in Brumunddal kentindeki Mjosa Kulesi taşıyıcıları için yakla- şık 15 santimetre genişliğinde, 100 santimetre yüksekliğindeki tahta is- tifler elle bir araya getirildi. Ahşap bir platformda, plastik bir branda ile kaplanmış, 20 metre uzunluğun- daki münferit parçalar yapıştırıcı ile kaplandı, ek katmanlar konuldu. Ve sonunda tonlarca ağırlıkta ahşa- bı birbirine iten beton dolu plastik tankları kaldırdılar. Ahşap inşaat şir- keti Moelven Limtre Genel Müdü-