AİMSAD Dergisi - Sayı 36 (Mayıs-Haziran)
Gezi 98 AİM SAD DERGİSİ Mayıs - Haziranan 2021 Türkiye’ningizli cevheri: Ağrı Türkiye’nin en yüksek dağından adını alan, Nuh’un Gemisine ev sahipliği yaptığına inanılan, Yaşar Kemal’in romanına ilham kaynağı olan Ağrı… Toplam arazisinin yüzde 46’sını dağlık araziler oluştursa da, kar örtüsü altında yaklaşık dört ay geçirse de, içinde barındırdığı tarihle Ağrı, görülüp-gezilmeyi, üzerine daha nice yazılar yazılmayı hak eden gizli bir cevher. Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat-Van Bölümü sınırları içinde yer alan Ağrı’nın, toplam yüz ölçü- mü 11 bin 375 kilometrekare. Ku- zey’den Kars ve Iğdır, batıdan Er- zurum ve Muş, güneyden Bitlis ve Van, doğudan ise İran sınırı ile çev- rili olan Ağrı, yüksek dağlık arazilere sahip. Ağrı’nın, İran ile sınır mesafesi 145 kilometre ve Ağrı-İran sınır ara- sı süresi yaklaşık bir saat 44 dakika. Anadolu’nun İran’la bağlantısını sağlayan yolun üzerinde bulunma- sı ile önemi her geçen artan Ağrı topraklarının yüzde 46’sını dağlık alanlar, yüzde 29’unu ovalar, yüz- de 18’ini platolar, yüzde yedisini ise yaylalar oluşturuyor. Başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılık Başlıca geçim kaynağı tarım ve hay- vancılık olan Ağrı’da, buğday, arpa ve şeker pancarı yetiştiriliyor. Bu- nunla beraber, Murat Suyu Batak- lığında pamuk, kendir, pirinç, mısır ve çavdar da yetişiyor. Hayvancılık, Ağrı’nın bir diğer önemli geçim kaynağı. Geniş mera, otlak ve yay- lalarda koyun, keçi, sığır, manda besleniyor. Öte yandan Ağrı ve çev- resinde sebze ve meyve üretiminin çok sınırlı olduğunu da hatırlatmak gerekiyor. Son yıllarda arıcılık da geçim kaynakları arasındaki yerini almış durumda. Ağrı, arıcılık bakı- mından Doğu Anadolu Bölgesi’nin çoğu yüksek sahalarında görülen benzer coğrafi özelliklere sahip. Karasal iklimin hüküm sürdüğü Ağ- rı’da kışlar soğuk ve sert, yazlar ise kurak ve sıcak geçiyor. Ağrı’da kar ör- tüsü yaklaşık dört ay boyunca yerde kalıyor. Bu da Türkiye sınırları içinde karasal iklimin en sert geçtiği illerden biri olduğunu ortaya koyuyor. Farklı birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Ağrı, Orta Asya’dan gelen kavim- lerin Anadolu’ya girişi sırasında bir geçiş kapısı görevini üstlendiği için birçok farklı medeniyete ev sa- hipliği yapmış. Ancak her ne kadar farklı medeniyetlere kapısını açsa da göç süreçlerinde kalıcı bir mer- kez haline gelemediği için bölgede çok köklü bir uygarlık oluşmamış. Hititler, Hurriler, Urartular, Kim- merler, Medler, Persler, Ermeniler,
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NjI5Nzcz