AİMSAD Dergisi - Sayı 34 (Ocak-Şubat)

Gezi 88 AİM SAD DERGİSİ Ocak - Şubat 2021 Batı Karadeniz’in yükselen şehri: Bolu İstanbul’dan Anadolu’ya en önemli geçiş güzergahı olan Bolu; yemyeşil doğası, her biri tabiat harikası gölleri, kayak merkezleri, kaplıcaları, tarihi eserleri, saraya aşçı yetiştiren dünyaca ünlü mutfağı ile Batı Karadeniz’in görülmeye değer nadide şehirlerinden birisi. Havaalanı, tren yolu ve deniz bağlan- tısı olmamasına rağmen Anadolu’nun en önemli ulaşım güzergahlarından biri olan ve İstanbul’u Ankara’ya bağlayan E-5 karayolunun 120 ki- lometresi sınırları içinde bulunan Bolu’dan her gün en az 5 bin araç transit geçiyor. Bolu, hem ulusal ve uluslararası ticari araçların ana geçiş güzergahı, hem de barındırdığı doğal güzellikleri, tarihi dokusu, İstanbul ve Ankara’ya olan yakınlığı ile önemli bir turizm merkezi olma özelliğini barın- dırıyor. Bugün çok önemli bir tarım, sanayi, turizm ve kültür merkezi olan Bo- lu’nu tarihi çok eskilere dayanıyor. Şehir ilk olarak M.Ö. 1200’lü yıllarda Friglerin elindeydi. M.Ö. 6. asırda ise bölgeye Persler hakim oldular. M.Ö. 336’da Büyük İskender Persleri ye- nerek Bolu’yu da ele geçirdi. Büyük İskender’in ölümü üzerine Bolu bölgesinde Bitinya Krallığı kuruldu. Tarihi kaynaklara göre, Trak göçleri sonunda Sakarya ve Filyos Nehrinin yayı içine yerleşen halk “Bithyn” ismi ile anılıyordu. Bu yüzden Bolu’nun da içinde bulunduğu Kuzeybatı Ana- dolu’ya “Bithynia” denilmiş. Üç tepe üzerinde kurulmuş olan şehir içte ve dışta surlara sahipti. 1071 Ma- lazgirt zaferinden sonra batıya yayılan Türkmenler 3 yıl sonra Bolu’ya yer- leştiler. Daha sonra Bolu, Horasanlı Aslahaddin tarafından fethedildi. Bolu Yöresine Osmanlı akını ilk kez Osman Gazi tarafından başlatıldı. Bolu yöresinin tümüyle fethedil- mesi ise Orhan Gazi döneminin ilk yıllarına rastlar. Bolu, Ankara Savaşı sonrası Timur’un talan ettiği bölge- lerin dışında kaldığı gibi, bu tehlike bitinceye kadar, Osmanlı Devleti’nin 2. kurucusu sayılan Çelebi Mehmet’i de Kızık Yaylasında barındıran belde olmuştur. Çelebi Mehmet’in Osman- lı Devleti’nin birliğini sağlamasından sonra ise Bolu, düzenli bir yönetime kavuştu. 16. yüzyılda Bolu, ikinci derece Şeh- zade sancaklarından biri oldu. 2. Bayezit döneminde Kanuni Sultan Süleyman’ın şehzade olarak atan- dığı şehir. 1683-1792 yılları arasın- da Bolu, Voyvodalıkla yönetildi. II. Mahmut zamanında ise Mutasarrıflı- ğa dönüştürüldü. Bolu 1864 yılında Kastamonu eyaletine bağlandı. 1909 yılında ise tekrar Mutasarrıflığa dö- nüştürüldü. Bolu 1. Dünya Savaşı’nda ve sonrasında düşman işgaline uğramadı fakat maddi zarar gördü. milli mücadele sonrası 10 Ekim 1923’te Mutasarrıflık devrini ta- mamladı ve vilayet haline getirildi.